Verken wat je peuter/kleuter graag doet

Welke activiteit kiezen voor (en met) je kind?

Voor peuters en kleuters blijft de algemene ontwikkeling belangrijk en kies je beter niet echt voor één activiteit. Kies voor een organisatie die verschillende vormen van spel en sport aanbieden. Ontdek en observeer wat je kind graag doet en vraag naar de ervaringen van je kind. Zo kunnen jullie later samen kiezen voor één of meerdere geschikte activiteit.

Voorbeelden:

• Bewegingsscholen, multimove, watergewenning, speelpleinwerking,...
• De school of gemeente heeft meestal een gevarieerd aanbod aan beweegactiviteiten.
• Opvang en kampen in vakanties.
• Wil je kind (vanaf 4 jaar) allerlei activiteiten samen doen? Dan is de grabbelpas een idee. Je koopt dit pasje bij een van de deelnemende jeugddiensten en het geeft je toegang tot een unieke combinatie van sport, spel, creativiteit, knutselen, uitstappen, film, theater, circus …

Oudere kleuters kunnen soms al starten bij sportclubs. Heel wat clubs hebben een aanbod voor de allerkleinsten dat rekening houdt met hun beperkte mogelijkheden tot samenspel en aandachtsspanne. In de meeste clubs kan je een of meerdere proeflessen volgen vóór je je moet inschrijven. Zo kan je kind ontdekken wat hij leuk vindt. Denk daarbij niet te stereotiep, vb. voetbal voor je zoon, ballet voor je dochter.

Enkele tips bij de keuze van beweegactiviteit:

• De lichamelijke vaardigheden en de aanleg van je kind spelen een rol bij het maken van keuzes.
• Hou ook rekening met het karakter van je kind. Verlegen kinderen moeten niet per se in hun eentje bewegen. Een activiteit in teamverband zal hen net helpen om hun sociale vaardigheden te ontplooien, om beter met andere kinderen om te gaan. Zelfs in clubs voor individuele sporten maakt het kind nieuwe vrienden dankzij groepsopdrachten (bv. samen op zwemstage gaan, samen delen in winst en verlies …).
• Let op met belastende activiteiten of sporten voor kinderen met obesitas. Fietsen of zwemmen zijn aanraders: ze belasten de gewrichten minder. En dat maakt het fietsen of zwemmen wellicht ook veel leuker. Heb je twijfels over het gewicht van je kinderen? Doe ze niet tegen wil en dank intensief sporten of zet ze niet zomaar op dieet. Vraag eerst advies aan je arts of een diëtiste.

Betrek kinderen maximaal

Als kinderen hun zegje mogen doen over beweegactiviteiten en dagelijkse taken, voelen ze zich gehoord en begrepen. Ze merken dat je rekening houdt met hen en da’s goed voor hun zelfbeeld en voor een hoger welbevinden. Ook zullen ze zich medeverantwoordelijk voelen en de afspraken die ze zelf maakten meer respecteren.

Hoe geef je jonge kinderen een actieve inbreng? Enkele voorbeelden:

• Laat je kind helpen bij het opstellen, opruimen of proper maken van het (speel)materiaal.
• Vraag je kind zijn mening bij het bedenken, opbouwen en inrichten van speelmateriaal.
• Laat je kind zelf kiezen welk muziekje of lied hij wil horen, of welk verhaaltje je zal voorlezen.
• Betrek de kinderen ook bij dagelijkse huishoudtaken zoals:
  • de tafel dekken
  • winkelen
  • was ophangen of sorteren
  • stof afdoen
  • handdoeken vouwen
  • plinten afstoffen
  • auto of fiets poetsen
  • onkruid uitdoen
  • ...

Beweeg samen

Kinderen die hun ouders vaak zien bewegen, zullen dat zelf ook meer doen. Toch is het niet omdat je zelf ’s avonds gaat wandelen of fitnessen, dat je kind meteen meer gaat fietsen of voetballen. Als je samen met je kind beweegt, geef je het goede voorbeeld. Samen bewegen zal je kind extra motiveren.
Vooral jongere kinderen vinden het fijn om met hun ouders bezig te zijn: samen de hond uitlaten, met de fiets boodschappen doen, naar het park stappen om te spelen …

Samen bewegen en spelen kan de onderlinge band tussen ouders en kinderen versterken en bijdragen tot een positieve sfeer in het gezin. Door samen te bewegen moedig je elkaar aan en geef je elkaars zelfvertrouwen een echte boost.
Wanneer je regelmatig mee tikkertje speelt of mee springt op het bed, laten je kinderen je nadien meestal makkelijker verder doen met bijvoorbeeld je huishoudelijke werk.

Kiest je kind altijd voor een rustig spel? Draai dan de rollen eens om en neem zelf het initiatief: duik de ‘actieve’ spelkoffer in en nodig je kind uit om mee te doen. Samen met jou beleeft je kind misschien weer plezier aan het speelgoed waar hij op uitgekeken was.
Jongere kinderen die eerder kiezen voor minder actief spel kan je ook stimuleren door een actiever vriendje uit te nodigen.

Motiveer beweging

Leg uit waarom je hen aanmoedigt en luister ook

Je kan kinderen uitleggen waarom je hen aanmoedigt om voldoende te bewegen en het lange stilzitten te beperken. Maar hen vertellen dat ze zo minder risico lopen op hart- en vaatziektes of diabetes later, zal hen niet overtuigen. Da’s een ver-van-hun-bed-show. Dat ze plezier kunnen beleven (met anderen), nieuwe vriendjes kunnen maken, zich beter in hun vel zullen voelen … Daar kunnen ze zich al wat meer bij voorstellen.
Probeer het kort te houden, want kinderen houden niet van lange preken. En zorg dat het geen eenrichtingscommunicatie wordt.

Luister ook naar je kinderen hun verhalen en ervaringen. Je blijft op de hoogte en hoort hoe het hen vergaat als ze alleen spelen, met vriendjes of met een groepje … Bovendien kunnen kinderen hun problemen bespreken en leren oplossen als je naar hen luistert.
Kinderen die een leuke middag hadden buiten, vertellen meestal graag over hun avonturen. De fijne verhalen komen vaak spontaan.
Anderzijds vindt je kind bewegen misschien niet (meer) leuk omdat het er bepaalde ideeën over heeft of minder fijne ervaringen had. Daarnaar luisteren kan je kind helpen om te relativeren. Een ruzie, negatief zelfbeeld of verloren spel kan heel wat negatieve emoties oproepen. En dat zullen kinderen eerder via lichaamstaal of met een omwegje tonen. Het is niet altijd makkelijk om die signalen als ouder op te vangen. Start zeker een gesprek als je merkt dat je kind een droevig gezicht trekt wanneer het binnenkomt. Dan stel je best gerichte vragen en luister je rustig.

Moedig hen aan wanneer ze in actie komen

Belangrijker dan veel uit te leggen, is wellicht nog dat je je kind aanmoedigt wanneer zij/hij in actie komt. Alle kinderen zijn gevoelig voor complimenten. Een compliment helpt kinderen ook om meer in zichzelf te geloven, wat hen opnieuw motiveert om actief te zijn.
Moedig aan vanuit voor het kind haalbare verwachtingen. Probeer de keuze van kinderen te respecteren, welke vorm van bewegen ze ook kiezen. Het maakt niet uit op welke manier ze actief zijn. Een kind dat een hele middag buiten speelt, geniet net zo veel van een compliment hierover dan zijn/haar broer voor wie jullie elke zondag supporteren tijdens zijn tenniswedstrijd.
Kijk bij het beperken van zittende activiteiten naar de inspanningen van elk kind. Zo kijkt het ene kind uit zichzelf niet veel tv, waardoor je het als ouder zou vergeten om dat eens als positief te benoemen. De andere wil non-stop tv-kijken en verdient al een aanmoediging als hij eens wil buiten spelen. Geef je kind dat zich aan de afspraken over schermtijd houdt geregeld een compliment hierover.

Verplicht kinderen niet

Kinderen verplichten om dingen te doen waar ze geen zin in hebben, heeft geen zin. Integendeel. Zo krijgen ze mogelijk nog een grotere afkeer voor alles wat met bewegen te maken heeft, misschien wel voor de rest van hun leven. Blijf alle kansen aangrijpen om je kind tot beweging aan te zetten. Zo ontdekken ze wat ze leuk vinden!

Belonen en straffen

Belonen

Kinderen die spel en sport leuk vinden en daarvoor aangemoedigd worden, moet je niet extra stimuleren met materiële beloningen. Plezier maken is de grootste beloning. Als je een materiële beloning belooft, probeer je ze eigenlijk te overtuigen tot iets waar ze minder zin in hebben.
Daarom is het zo belangrijk om de juiste activiteit met zorg samen uit te kiezen. Dan komt het plezier vanzelf.

Kinderen horen graag een complimentje: zo weten ze dat je apprecieert wat ze doen, en zullen ze dat waarschijnlijk nog herhalen.
Idee: maak een activiteitenkaart met stempels of stickers die leidt tot een beweegdiploma.

Meer nodig dan een compliment? Dan is het vooral belangrijk dat je het goede voorbeeld geeft en dat jullie samen gaan spelen en bewegen. Denk aan een gezamenlijke activiteit zoals samen zwemmen, een fietstochtje met het gezin, 10 minuutjes op de trampoline springen...

Wil je toch eens iets extra’s doen, beloon dan liever plezier, inzet en sportief gedrag en investeer in nieuw spelmateriaal, een nieuwe uitrusting ...

En straffen?

Wil je dat je kind afspraken naleeft, dan heeft een positieve aanpak doorgaans het meeste succes. Sommige kinderen blijven hardnekkig regels overtreden. Je kan op verschillende manieren reageren op ongewenst gedrag:

• Herhaal duidelijk en kordaat wat je verwacht.
• Via een ‘ik-boodschap’ kom je minder beschuldigend over en lok je minder discussie uit. Bijvoorbeeld: “Wat ben jij vervelend’’ verwoord je beter als “Ik vind het niet leuk dat je wild rondrent in huis’’.
• Negeer storend en vervelend gedrag. Blijft je kind zeuren voor nog een spelletje op de iPad? Ga daar zo weinig mogelijk op in en zorg voor afleiding door hem een alternatieve activiteit aan te bieden, bv. meehelpen in de keuken.
• Zet je kind even apart. Bijvoorbeeld: Een woedebui omdat je kind de tv moet uitzetten kan je stoppen door je kind even in een afzonderlijke ruimte zetten om tot rust te komen.

Beweging en schermtijd als straf of beloning?

• Stel, je kinderen maken erg veel ruzie de laatste tijd. Je maakt afspraken met hen en wie zich eraan houdt, verdient een extra kwartiertje tv-kijken.
  
  Als je van tv-kijken een beloning maakt, wordt dat nog aantrekkelijker dan het al is. Zet dit niet altijd in als beloning wanneer je afspraken maakt met je kinderen. Wees creatief. Samen een spel spelen, helpen in de keuken, een uitstap … zijn leuke aanmoedigingen wanneer je kind ergens zijn best voor deed.

• Je kind loopt druk door de woonkamer en gooit zo een plant om. Je stuurt het naar z’n kamer: “dat ie daar maar wat gaat afkoelen”.
  
  Stuur een kind dat druk en misschien vervelend is niet naar de kamer of voor de tv, maar naar buiten. Zorg voor een coole tuin waar je kind graag speelt of trek af en toe naar een pleintje in de buurt. Reserveer wat qualitytime om samen wat te spelen, bijvoorbeeld.