4. Zorg voor een duidelijke planning, regels en afspraken

Goede planning

Een goede planning helpt jou en je gezin misschien om bewegen, sporten, spelen, tv-kijken en computeren de plaats en de tijd te geven die ze verdienen.

Plannen is:

Samen doelen vooropstellen. Deze tips en doelenlijst helpen jullie gepaste keuzes te maken.
Noteer de gekozen doelen in jullie Actieve Gezinskalender: ideaal om jullie vorderingen bij te houden.

Leg regels en afspraken liefst samen met je partner en kinderen vast. Ze vermijden discussies en ruzies, zorgen voor duidelijkheid. Elk gezin heeft zijn eigen regels. Wij geven graag tips en richtlijnen om die te ‘maken’.

Regels en afspraken voor beweging

Actief (buiten) spelen is nuttig. Spreek met je kind af dat ze daarbij respect moeten hebben voor het materiaal, de natuur en andere mensen. Je springt niet op de nieuwe zetel, maakt geen bloemen en planten stuk, je stoort de buren niet met luide muziek en lawaai …

Regels en afspraken voor tv, pc en games

Het feit dat jullie thuis een tv, computer en games hebben zorgt er niet voor dat je kinderen te weinig bewegen. Hoe lang en wanneer ze ermee bezig zijn, wél. Beperk de schermtijd en zorg voor beweegpauzes tijdens het schermkijken.

Schermtijd beperken

Spreek af hoeveel tijd je kinderen per dag of per week mogen spenderen achter een scherm. Hoewel sommige spelletjes of filmpjes wel beweging uitlokken bij kinderen (bv. meedansen op muziek), telt de tijd dat ze hiermee bezig zijn mee bij de totale schermtijd.
Bekijk met je kinderen wat zinvolle alternatieven zijn, zoals de hond uitlaten, buiten spelen, helpen in de keuken … Weet dat je niet noodzakelijk moet zitten om te tekenen, knutselen, gezelschapsspelletjes te spelen.
Eten aan tafel is qualitytime voor het gezin en het ideale moment om bij te praten. De tv en tablets, maar ook gsm en smartphones worden aan tafel best uitgezet. Waak erover dat tv-momenten geen snoepmomenten worden. Kinderen die veel tv kijken, snoepen vaak meer. Ze krijgen ook veel meer reclame te zien voor minder gezonde voeding. Reclameblokken actief invullen kan snoepmomenten ontmoedigen.
…

Schermtijd onderbreken

Reclameblokken zijn ideaal om het tv-kijken te onderbreken. Even rechtstaan om een glas water of thee te halen, de pyjama aan te trekken, te spelen met de huisdieren …
Tijdens het tv-kijken moeten kinderen niet de hele tijd in de zetel hangen. Ze kunnen ondertussen andere taken doen.
…

Hoe maak je regels en afspraken?

Eenvoudig en positief geformuleerde regels zijn meestal duidelijker voor kinderen. “Je mag elke avond een half uur tv-kijken, dan heb je nog veel tijd om andere leuke dingen te doen. Wanneer het regent of in het weekend kan het maximum een uur.” Deze afspraken zijn duidelijker voor kinderen dan ‘niet te veel tv-kijken’.
Kinderen volgen meestal beter de regels als ze begrijpen waarom ze gesteld worden. Leg dus uit waarom je wilt dat je kind voldoende beweegt of de schermtijd beperkt.
Ga na of je kind de regels goed begrepen heeft. Laat je kind de regels zelf herhalen.

Hoe zorg je dat je kind zich aan de regels houdt?

Kinderen volgen regels die ze goed begrijpen en waar ze inspraak in hadden meestal beter op dan regels die je van bovenaf oplegt. Toch zouden kinderen geen kinderen zijn als ze niet af en toe de grenzen aftasten.

Herinner je kind aan de gemaakte afspraken. Kondig bijvoorbeeld enkele minuten vooraf het einde van de schermtijd aan. Zo kan je kind het spelletje rustig afronden of afsluiten.
Geef je kind verantwoordelijkheid in het naleven van de afspraken. Het gebruik van een keukenwekker stimuleert je kind om de tablet, tv … zelf af te zetten op het afgesproken moment.
Geef als ouder het goede voorbeeld en volg zelf de regels consequent. Kijk zelf niet vaker tv dan je kinderen, ga op tijd wat actiefs doen. Consequent zijn betekent ook dat je kinderen niet langer tv mogen kijken wanneer je zelf moe bent of er bezoek is en je ze op deze manier stil en rustig wil houden. Tv is een slechte babysit.
Wanneer je kind zich aan de afspraken houdt, verdient dit een compliment. Positieve aanmoedigingen zijn een vorm van beloning die je nooit te veel kan geven. Hou materiële beloningen (cadeautjes e.d.) eerder als uitzondering.
De manier waarop je omgaat met een overtreding van de regels kan een invloed hebben op het zelfvertrouwen. Zo kan je vertrekken vanuit een ik-boodschap. Verlies naast het foute gedrag ook de gevoelens van je kind niet uit het oog.
Soms kan het nodig zijn om je kind de gevolgen van zijn gedrag te laten ondervinden. Maar wees zuinig met straffen, ze missen vaak hun doel als er niet gepraat wordt.

Meer info?

Grenzen stellen bij jonge kinderen van Solidariteit voor het Gezin
Positief opvoeden op Groeimee.be