Scandinavisch dieet: wijsheid uit het Hoge Noorden
Wat houdt het Scandinavische dieet – of Nordic diet – nu eigenlijk in? Wel, veel inwoners van Noorwegen, Zweden en Denemarken eten vooral plantaardige producten en wat de zee, meren en het wilde platteland hen geven. Gezonde en duurzame voeding dus, met veel culinaire opties!
Duurzaamheid voorop in het Scandinavische dieet
De duurzame impact van het Scandinavische dieet steunt op drie pijlers:
- lokale productie: minder transport van producent naar consument en minimale negatieve effecten op de omgeving;
- biologische makelij: oog voor de natuur en biodiversiteit en gebruik van voedingsmiddelen van het wilde platteland;
- beperkte verspilling: zo weinig mogelijk overschotten.
Scandinavisch dieet: meer planten, minder vlees
Scandinaviërs leggen terecht het leeuwendeel van hun bord vol plantaardige eiwitten zoals granen, peulvruchten, sojaproducten en noten. Die zijn veel duurzamer dan dierlijke eiwitten zoals vlees, vis, eieren en melkproducten. Want die eisen hun tol van het milieu.
Scandinavisch dieet: broodnodige bouwstoffen
Een lichaam kan niet zonder eiwitten. Het zijn de bouwstoffen waarmee ons lichaam groeit, bloedcellen, enzymen en hormonen aanmaakt en zorgt voor het onderhoud en herstel van weefsel. Als je vlees gedeeltelijk vervangt door plantaardige voeding, zoals in het Scandinavische voedingspatroon, krijg je minder verzadigde vetzuren binnen en meer onverzadigde vetzuren, voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Plantaardige voeding bevat bovendien doorgaans minder calorieën.
Scandinavisch voedingspatroon: waterbuffet
De Scandinavische landen worden omringd door water. Geen wonder dus dat er geregeld vis, schaal- en schelpdieren op het Nordic diet-menu staan. In sommige gebieden eten de Scandinaviërs zelfs zeewier: een lokale traditie. Vette tot halfvette vis zoals zalm, forel en makreel zit barstensvol essentiële omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten, en bevat ook vitaminen A en D.
Ontdek wat de voedingsdriehoek over vis te zeggen heeft.
Pluk het platteland: Scandinavisch dieet
Op het Scandinavische platteland tieren planten, champignons, bessen en fruit welig. Wilde planten bulken van de vitaminen en mineralen – veel meer dan geteelde planten. Ook vlees van wilde dieren en gevogelte – en dat van dieren die in open weilanden grazen – zou minder vet bevatten en een betere vetzuursamenstelling hebben dan dat van commercieel gefokte dieren.
In het Scandinavische dieet prijken ook koolsoorten en rapen op tafel. Die groenten komen vooral in koudere klimaten voor en leveren je veel vitaminen en antioxidanten op.
Scandinavisch dieet: gezondheidseffecten
Onderzoek toont aan dat het Scandinavische dieet het cardiovasculaire risico verlaagt bij mensen met een te hoog cholesterolgehalte. Hun vetgehalte in het bloed en hun bloeddruk dalen, en hun insulineresistentie verbetert. Die laatste twee factoren werden deels veroorzaakt doordat de bestudeerde proefpersonen gewicht verloren. Het Scandinavische dieet is dus veelbelovend voor de behandeling van een te hoog cholesterolgehalte. En kan mogelijk ook een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van obesitas, te hoge bloeddruk, insulineresistentie en hart- en vaatziekten. In Scandinavische landen komt overgewicht trouwens minder voor.
Scandinavisch dieet: in lijn met de richtlijnen
De richtlijnen van het Scandinavische voedingspatroon stroken met andere Europese richtlijnen – zoals de voedingsdriehoek – en met de aanbevelingen van de American Heart Association. De gezondheidseffecten komen overeen met die van het DASH-dieet en het mediterrane dieet.