Paleodieet: veel vlees en vet

Wat is het paleodieet?

Veel groenten en fruit, noten en zaden, vis, eieren, natuurlijke olie en vlees van grazende dieren … dat aten onze verre voorouders. En dat voedingspatroon raadt het paleodieet jou vandaag aan. Maar het adviseert je ook om aardappelen, granen, peulvruchten en melkproducten te mijden: gezonde voedingsmiddelen met essentiële voedingsstoffen die je helpen functioneren. Zo aantrekkelijk zijn de voetsporen van de oermens dus niet.

De bedenkers van het paleodieet menen dat ons metabolisme en onze fysiologie beter zijn aangepast aan het voedingspatroon van de prehistorische mens. Bewijs daarvoor kunnen ze niet op tafel leggen. Integendeel: een recent onderzoek (Obregon-Tito et al., 2015) wees uit dat onze darmflora mee is geëvolueerd en niet meer is uitgerust voor het voedsel uit de steentijd.

De meningen van voorstanders lopen soms uiteen, maar over één ding zijn alle paleo-goeroes het eens: bewerkte voedingsmiddelen zijn uit den boze. Dus geen bewerkte graan- en melkproducten zoals brood en yoghurt, snacks, alcohol … Wie het paleodieet volgt, valt terug op onbewerkte voedingsmiddelen zoals vlees en vis, eieren en groenten en fruit, maar ook natuurlijke olie, noten en zaden. Puur natuur, dus? Nee, er schuilen addertjes onder het gras van deze visie.

Kiezen voor het paleodieet?

Paleodiëters menen dat lactose en gluten darmklachten veroorzaken. Daarom bannen ze die uit hun voeding. Lactose is een melksuiker en komt dus vooral voor in melk(producten). Wie lactose-intolerant is, mist het lactase-enzym en verteert lactose niet goed. Gluten zijn eiwitten die je terugvindt in granen zoals tarwe, rogge en gerst. Heb je coeliakie of ben je glutenintolerant? Dan verteer je gliadines niet goed – een onderdeel van gluten.

Voor mensen met een lactose-intolerantie bestaan heel wat lactosevrije alternatieven voor koemelk – zoals sojadrank die verrijkt is met calcium. Net zoals er voor glutenintolerante personen alternatieven zijn: gelukkig bevatten niet alle granen gluten. Lactose en gluten zijn niet onmisbaar in onze voeding. Maar wie alle melk- en graanproducten schrapt, mist nuttige voedingsstoffen zoals calcium en diverse B-vitaminen. Heb je dus geen lactose- of glutenintolerantie? Dan heeft het geen zin om deze producten te schrappen.

“Een stralende huid, springlevend gevoel en zuiver lichaam, …” of “doet verlammingsverschijnselen verdwijnen”. Volgens de getuigenissen op diverse ‘paleowebsites’ maakt het paleodieet een ander mens van je. Maar onderzoekers zijn het daar niet altijd mee eens. Zo is het niet duidelijk of de onderzochte voordelen een rechtstreeks gevolg zijn van het dieet. Er bestaat ook twijfel over de echte participatiegraad van de paleodiëters. In de ene studie zijn de deelnemers gemotiveerd om het dieet te volgen, in de andere haakt steevast een grote groep af.

Aandachtspunten bij dit dieet

Wie het paleodieet volgt, vervalt vlug in een te hoge vetinname. En hoewel vet onontbeerlijk is voor een goede gezondheid, moet je wel de juiste soort kiezen en je hoeveelheden matigen. De voorkeur gaat binnen de voedingswetenschap naar onverzadigde vetten.

Volgens het paleodieet mag je onbeperkt vet – ook de verzadigde variant – innemen. Er is bijvoorbeeld geen dagelijkse limiet voor vlees. Het paleodieet raadt je aan om volle melkproducten te kiezen omdat ze niet bewerkt zijn zoals de magere varianten. De voedingsdriehoek raadt aan om de hoeveelheid vlees te minderen en af te wisselen met plantaardige eiwitbronnen zoals peulvruchten en noten. Ook boter en andere bronnen van verzadigd vet zijn te beperken. We raden dus eerder aan om voor de halfvolle variant van melk te kiezen.

Koolhydraten zijn des duivels in het paleodieet. Granen en aardappelen zijn er strikt verboden. Toch zijn die belangrijk in een gezond voedingspatroon. Volle granen en aardappelen leveren naast energie ook nuttige voedingsstoffen zoals vezels (goed voor je darmen), plantaardige eiwitten, vitaminen en mineralen. Bij het paleodieet haal je vezels uit groenten en fruit, maar graanvezels zijn doeltreffender tegen constipatie.

Onze voorouders waren jager-verzamelaars, geen veehouders. Ze kenden dus nog geen zuivelproducten. Het paleodieet weert daarom alle melk- en met calcium verrijkte sojaproducten. Maar zo krijg je te weinig calcium binnen – heel belangrijk om sterke botten op te bouwen en te onderhouden. Ook in groenten en granen, noten en peulvruchten zit calcium, maar doorgaans minder dan in melkproducten, én het lichaam neemt calcium hier minder goed uit op. Doordat ook granen en peulvruchten verboden zijn in het paleodieet, wordt de keuze van voedsel waaruit je calcium kunt halen veel beperkter.