Checklist voor toegang tot gezonde voeding
Van 'bruikbaar' tot 'bekend': Deze 8 begrippen met een 'b' vormen een leidraad voor (gezondheids)professionals. Je kan ze gebruiken als een soort checklist, om na te gaan of en hoe gezonde voeding toegankelijk is voor iemand in armoede.
Werk je als (gezondheids)professional rond gezonde voeding met mensen in armoede? En wil je onderzoeken hoe je je patiënten of klanten beter op weg kan helpen naar een gezonder eetpatroon? Wil je jouw praktijk, project of organisatie meer afstemmen op mensen in een maatschappelijk kwetsbare situatie?
Dan kunnen de 8 B’s jou verder helpen. Het gaat om een toegankelijkheidscheck rond 8 begrippen: betaalbaar, begripvol, bruikbaar, begrijpbaar, beschikbaar, betrouwbaar, bekend en bereikbaar. Bij Gezond Leven gebruiken we die check voor thema’s en projecten.
Hoe pas je de 8 B’s toe op voeding voor mensen in een maatschappelijk kwetsbare situatie? Deze voorbeeldvragen zijn een illustratie:
- Hoeveel kosten de ingrediënten voor een gezonde maaltijd voor mezelf en mijn twee kinderen? Past dit binnen mijn budget? Hoeveel kost het om die maaltijd te bereiden (energie, keukenmateriaal, waterverbruik …)? (betaalbaar)
- Kan ik aan de slag met een recept? Kan ik het lezen? Weet ik wat ik moet doen op basis van de instructies? Kan ik aan de slag met een specifiek ingrediënt? Weet ik wat het is en kan ik het verwerken? (begrijpbaar)
- Heb ik een voedingswinkel in de buurt waar ik makkelijk kan geraken en waar ik ingrediënten voor een gezonde maaltijd kan vinden? (bereikbaar)
- Is het aanbod in de winkel, in de voedselbedeling of bij de sociale kruidenier voldoende vertrouwd en herkenbaar voor mij? Ken ik de voedingsmiddelen in het aanbod en kan ik ermee aan de slag? Is een recept eenvoudig genoeg (gebruiksgemak) en kan ik er in mijn keuken (snel) mee aan de slag (tijdsinvestering)? En heb ik zelfs een (eigen) keuken om te koken of is die zo onaangepast dat ik enkel kan/ wil opwarmen in de microgolf? (bruikbaar)
- Ken ik alle ingrediënten uit een recept? Ken ik het gezonde en betaalbare voedingsaanbod in mijn buurt (lokale markten, buurtwinkels, sociale kruidenier, supermarkten …)? (bekend)
- Bieden de winkels in mijn buurt ingrediënten voor een betaalbare en gezonde maaltijd? (beschikbaar)
- Vind ik in de sociale kruidenier ook een halalaanbod of kunnen de medewerkers mij hierover meer informatie geven? Kunnen medewerkers in de winkel of sociale kruidenier mij informeren over allergenen (bv. glutenvrije voedingsmiddelen)? (begripvol)
- Zijn er winkels in mijn buurt waar ik me op mijn gemak voel? Waar ik vragen durf te stellen over bepaalde ingrediënten, over de prijs, over de herkomst van voedingsmiddelen? (betrouwbaar)
Een afprintbare versie nodig voor in je praktijk, om samen met je patiënt of cliënt op papier in te vullen? Bekijk deze checklist.
Of wil je eerder met een digitaal invulbare versie aan de slag? Bekijk dan deze versie.