Eten in verschillende culturen

Wat gezonde of minder gezonde voeding is, staat natuurlijk los van iemands sociale, etnische of culturele achtergrond. Gezond is gezond. Ongezond is ongezond. Een ferm pak frieten met mayonaise scoort even weinig ‘gezondheidspunten’ in België als in Turkije, om het met een simpel voorbeeld te verduidelijken.

Een voedingsdriehoek voor iedereen in Vlaanderen

Onze voedingsdriehoek toont je wat een gezond voedingspatroon inhoudt. En we willen natuurlijk dat iedereen in Vlaanderen dit model begrijpt en ermee aan de slag kan. Toen we onze voedingsdriehoek herbekeken in 2017, hielden we daarom één hele belangrijke vraag in het achterhoofd. Namelijk: Hoe kunnen we de voedingsdriehoek beter herkenbaar maken voor iedereen in Vlaanderen, zonder dat we een aparte Turkse of Marokkaanse versie moeten maken zoals dat ervoor het geval was? We vereenvoudigden de oude actieve voedingsdriehoek zodat die voor iedereen makkelijk te begrijpen is.

Eetgewoontes in andere culturen – invloeden uit de wereld

Niet alle Belgen eten frietjes

Eetgewoonten zijn vrij persoonlijk. Kijk in jouw omgeving: iedereen eet anders, ook al heb je misschien dezelfde etnisch-culturele achtergrond. Niet alle Vlamingen met Marokkaanse roots eten couscous, ook al is dat in Marokko een populair gerecht. Niet alle Belgen lusten stoofvlees ... Heb je verschillende patiënten of klanten met een Arabische achtergrond, dan zullen zij niet allemaal geholpen zijn met hetzelfde advies. Want eetgewoontes verschillen van persoon tot persoon.

Eetgewoontes veranderen

Een eetcultuur is continu in beweging. Eetgewoontes veranderen non stop, om verschillende redenen:

• Eetgewoontes uit het land van herkomst vermengen zich vaak met Vlaamse eetgewoontes.
• De invloeden uit het herkomstland zijn verschillend bij Vlamingen met buitenlandse roots die hier al twee, drie of meer generaties wonen.
• De sociaaleconomische status en het opleidingsniveau beïnvloeden ook de eetgewoontes. Voor kleinere groepen die met weinig moeten rondkomen en in België geen gemeenschap of winkels hebben, zijn de producten uit hun herkomstland vaak onbetaalbaar. Die producten vind je meestal alleen in exclusievere winkels of online.
• De woonplaats speelt een rol: in een grootstad vind je makkelijker meer exotische ingrediënten dan in een dorp.
• Ook invloeden uit andere landen en nieuwe trends op het gebied van eten en drinken verspreiden zich via internet en media. Mensen variëren en experimenteren.

Vaak vinden mensen met een migratieachtergrond het belangrijk dat er iets herkenbaars blijft aan het voedsel dat ze eten: de producten, bereidingswijze, voedingsvoorschriften, eetpatronen ... Natuurlijk spelen ook persoonlijke voorkeuren of voorkeuren van gezinsleden een rol. En veel hangt af van het beschikbare budget voor voedingsaankopen. Ook de tijd die er is om aankopen te doen en eten te bereiden, bepalen de eetgewoontes.

Dit alles samen maakt het moeilijk om in te schatten in welke mate de eetgewoonten uit het land van herkomst vermengd zijn geraakt met Vlaamse eetgewoonten.

Vlamingen met een migratieachtergrond

Heel wat Vlamingen hebben een migratieachtergrond. Een aantal groepen zijn in grote aantallen vertegenwoordigd. We geven hier een overzicht van de eetgewoonten, maaltijdgewoonten, populaire gerechten en voedingsmiddelen en religieuze invloeden voor die groepen. Dat kan jou een eerste houvast bieden in jouw contact met deze mensen. Natuurlijk is elk individu anders: iemands etnisch-culturele achtergrond bepaalt niet alles. Laat veronderstellingen over de persoon die voor je staat dus achterwege.

Zicht krijgen op de exacte aantallen mensen met een migratieachtergrond per etnisch-culturele groep is moeilijk, omdat er veel verschillende subgroepen zijn. Toch zien we in de literatuur in Vlaanderen de volgende groepen systematisch terugkomen:

• Marokkanen en andere Maghrebijnen (mensen die oorspronkelijk uit Noord-Afrika komen, vooral uit Marokko, Tunesië en Algerije)
• Turken
• Oost-Europeanen (mensen die oorspronkelijk uit Centraal- en Oost-Europa komen, vooral uit Polen, Roemenië, Bulgarije, Albanië, Slovakije …)
• Sub-Saharaanse Afrikanen (mensen die oorspronkelijk uit landen ten zuiden van de Sahara komen, vroeger vooral uit de voormalige Belgische kolonies (DR Congo, Rwanda en Burundi) en nu ook uit West-Afrikaanse landen zoals Ghana)