Maaltijdgewoontes uit Turkije
De Turkse keuken kent invloeden uit Europa, Azië, het Midden-Oosten en Afrika en dat maakt haar bijzonder rijk aan en gevarieerd in smaken. Vele Turkse specialiteiten zijn al goed bij ons ingeburgerd. Denk aan baklava, Turks brood, kebab … Hier zoomen we even in op typische maaltijdgewoontes en populaire gerechten uit dat land. Handig als je meer wil weten over deze keuken of geregeld werkt met mensen met Turkse roots.
“Toen ik in België kwam in de jaren 70, vond ik hier geen linzen en ayran, ik koos Belgische producten en maakte ze op mijn Turkse manier klaar.”
Turkse maaltijdgewoontes
In Turkije is het vaak de gewoonte om twee hoofdmaaltijden te gebruiken in plaats van drie, nl. een brunch en een maaltijd in de vooravond. Ontbijt en lunch zijn lichter dan de hoofdmaaltijd in de vooravond. Veel Vlamingen van Turkse origine houden zoveel mogelijk vast aan dit traditionele maaltijdpatroon. Ze passen dit waar nodig aan in functie van hun werk of opleiding.
- Het ontbijt of kahvalti bestaat uit verse tomaten, komkommer, zoute kaas (gepekeld), zwarte olijven, brood met jam en honing, zacht gekookt ei, pikante worst (sucuk) en gekruid rundvlees (pastirma). Versgebakken brood en thee zijn bijna altijd aanwezig. Ook rijstpap, yoghurt of room met honing, gezouten karnemelk (‘ayran’, dit is zoute drank van gegiste geitenmelk) worden vaak als ontbijt geserveerd.
- Voor de lunch komen dezelfde gerechten en ingrediënten aan bod als tijdens het ontbijt, en vaak worden die ook in één eetmoment gegeten: als brunch dus. Een populair bijgerecht is salade van komkommer en tomaten.
- Het avondmaal is de belangrijkste maaltijd van de dag en bestaat traditioneel uit een voorgerecht en hoofdgerecht. Als voorgerecht of meze worden verschillende hapjes zoals romige schapenkaas, vers brood, gedroogde en gemarineerde makreel, koude bereide groenteschotels, pasteitjes, gefrituurde mosselen en inktvis, tomaten- en komkommersalade, peulvruchtenpasta’s en soep geserveerd. Soep is een vast onderdeel van de warme maaltijd. Het hoofdgerecht bestaat meestal uit diverse schotels die op tafel staan en waar de gasten naar hartenlust van kunnen nemen: groentegerechten, vleesgerechten, peulvruchtengerechten, gevulde groenten, maaltijdsoepen en stoofpotten, bulgur/rijst/deegwaren, gemengde sla, kom yoghurt met knoflook en zout … Het vlees wordt meestal zonder saus gegeten (köfte, döner kebab).
En tussen de maaltijden door? Turks fruit (lokum), fruit, noten en zaden, koekjes, bladerdeeggebak (börek), gedroogd fruit (o.a. dadels, vijgen), geroosterde kikkererwten en een aperitief van raki (nationale, alcoholische drank van Turkije) met zachte kaas zijn populaire tussendoortjes.
In Turkije houden ze wel van zoet. Als dessert nemen ze vaak thee, Turkse koffie, vers fruit, Turkse gebakjes (baklava), hoşaf in de zomer (koude in siroop gestoofde vruchten), asure (dessert van gedroogde vruchten en noten) en sütlaç (Turkse rijstpudding/pap).
Populaire Turkse gerechten en voedingsmiddelen
De Turkse keuken kent heel wat bijzonderheden en vele daarvan zijn al ingeburgerd in Vlaanderen.
Typisch Turkse gerechten zijn bijvoorbeeld geroosterde vleesbrochette (sish-kebab), pilav, gevulde groenten (dolma’s) en gevulde wijnbladen (sarma’s), Turks brood (pide), Turkse pizza en bladerdeeggebak (baklava) gedrenkt in honing of suikerwater.
Zin om een iets Turks op tafel te toveren? Probeer een van deze gerechten.
Qua dranken zijn sterke zwarte thee (chai) (vaak sterk gesuikerd om bittere smaak te compenseren), zoete appelthee, gezouten karnemelk (ayran), anijsachtige brandewijn (raki), soep (çorba) en Turkse koffie populair.
Veel gebruikte voedingsmiddelen in de Turkse keuken zijn brood, rijst, bulgur, uien, eieren, paprika, tomaten, komkommer, aubergine, linzen, bonen, kikkererwten, fetakaas, lamsvlees, rundvlees, kip, vis, noten, zonnebloempitten en yoghurt. En natuurlijk vallen de kruiden en specerijen niet te vergeten. Dille, munt, peterselie, kaneel, knoflook, komijn, zwarte en rode peper, paprika, oregano, tijm, sumak (rode bessen met citroensmaak van de sumakboom) zijn veel gebruikte.
In Turkije is de islam de grootste godsdienst. Hier ontdek je meer over hoe die religie ook de voedings- en eetgewoontes beïnvloedt.