Hoe stimuleer je kinderen om gezond te eten?
Als ouder ervoor zorgen dat je kind elke dag zijn groentjes eet: het is geen kinderspel. Wat doe je als je kind continu zijn neus ophaalt voor al wat gezond is? Kinderen zijn kieskeurig wat voeding betreft en staan niet te springen om nieuwe dingen te proeven. Hoe komt dat en hoe ga je ermee om? We zetten je op weg met een Gouden Regel en 13 concrete tips.
Typisch eetgedrag
Laten we starten met je gerust te stellen. Kieskeurig zijn aan tafel is een normale fase in de ontwikkeling van kinderen. En dat heeft te maken met volgende aspecten:
- Vanaf 18 maanden ontdekt je kind dat het zelf dingen kan bepalen. Het antwoordt maar al te graag ‘nee’ op alles wat je vraagt. Ook aan tafel.
- Naast koppigheid speelt er nog iets anders. Bijna elke kind gaat door een fase waarin het bang is voor eten dat het niet kent. Dit heet voedselneofobie en is perfect normaal in de ontwikkeling van kinderen. Bij de meeste kinderen ontstaat dit in het tweede levensjaar (en kan nog even aanhouden in de lagereschoolleeftijd).
Wil je graag zelf ervaren hoe voedselneofobie voelt? Bekijk deze foto. Deze insecten zijn eetbaar en zelfs heel gezond. Wat zou jij doen als je zo’n bordje voor je neus krijgt? Hoogstwaarschijnlijk voel je enige weerstand om ervan te proeven of te eten. Dat is dus ook het gevoel dat een kind heeft wanneer het iets op zijn bord krijgt dat het niet kent of dat nieuw is. Het kind voelt een oprechte angst om ervan te eten, zijn weigering is niet om tegendraads te doen. Door hier even bij stil te staan, kan je het gedrag van je kind misschien beter begrijpen. - Daarbij komt dat kinderen van nature zoete smaken verkiezen. Als ze 4 maanden zijn, komt daar ook zout bij. Met zure en bittere smaken hebben ze het doorgaans moeilijker.
Is jouw kind kieskeurig? Niets om je ernstig zorgen over te maken dus. Maar, het is wel belangrijk dat je actie onderneemt. Waarom? Kinderen moeten zure, bittere en neutrale smaken, zoals de smaak van water of ongezoete yoghurt, leren appreciëren. En in het geval van voedselneofobie ook hun angst overwinnen om toch ongekende voedingsmiddelen te proeven. Als dat niet gebeurt, zal hun eetpatroon te eenzijdig zijn. En dan is de kans groot dat ze vooral zoete en zoute − en dus suiker- en vetrijke voeding − eten. Hoe vroeger kinderen experimenteren met gezonde voeding, hoe gevarieerder hun voeding wordt.
Gouden Regel
Hoe pak je dat dan precies aan? Wel, hou het gezellig en ontspannen. Dat doe je door er in de eerste plaats voor te zorgen dat iedereen zich veilig voelt aan tafel. Die veilige omgeving creëer je door je kind duidelijk te maken dat niemand verplicht is om iets te proeven of te eten. Iedereen aan tafel heeft de autonomie om daar zelf over te beslissen. Want dwing je iemand om te eten, dan veroorzaak je stress, en ben je nog veel verder van huis. Laat je kind dus beslissen of en hoeveel het eet. De veilige omgeving die je hiermee creëert, is een voorwaarde om gezond te leren eten. Bovendien verhoogt het de kans dat je kind durft proeven. Lees hierover meer.
Als ouder bepaal je dan weer wat, wanneer en hoe er gegeten wordt:
- Jij bepaalt (al dan niet met inspraak van de kinderen) wat de pot schaft. Wat maak je best klaar? Dat lees je in ‘wat en hoeveel eten kinderen best’.
- Als je wil dat je kinderen evenwichtig eten, let je best ook op wanneer ze dat doen. Een gezond eetpatroon houdt in dat je 3 hoofdmaaltijden per dag neemt, aangevuld met 2 à 3 (gezonde) tussendoortjes. Lees meer in tip ‘Eet op vaste momenten’.
- Het ‘hoe’ betekent bijvoorbeeld dat er gegeten wordt aan tafel en niet voor de tv. Of dat je kind aan tafel blijft zitten wanneer iedereen eet, ook al wil het zelf niet eten. Lees hierover meer in tip ‘Eet samen aan tafel’.
De Gouden Regel is er 1 van een gedeelde verantwoordelijkheid: de ouder bepaalt wat, wanneer en hoe er wordt gegeten, het kind bepaalt of en hoeveel het eet.
Realistische verwachtingen
Het ouder-gedeelte van de Gouden Regel heb je zelf in de hand. Check! Maar wat met het kind-gedeelte? Denk je dat je kind de groente die hij verafschuwt sowieso niet zal eten als hij de keuze heeft? En toch is het mogelijk! Wij formuleerden 13 tips die je kunnen helpen om stap voor stap te evolueren naar een gezond en gevarieerd eetpatroon. Inderdaad: stap voor stap. Het is een lang proces waar wel wat tijd over gaat. Stel dus misschien eerst je verwachtingen bij, het zal je heel wat frustraties besparen. 😉
13 (op)voedingstips
Klik op onderstaande tips voor meer informatie of download ze in deze overzichtelijke infografiek.